خانه و باغ اتحادیه یا خانه امین‌السلطان عمارتی مربوط به دوران قاجار است که در مرکز تهران قرار دارد و به عنوان تنها بازمانده از خیابان لاله‌زار قدیم و یکی از باارزش‌ترین معماری‌های دوره قاجار شناخته می‌شود.
این خانه به دلیل موقعیت مکانی بین خیابان فردوسی و لاله‌زار تهران قدیم، محل رفت‌وآمدهای میهمانان خارجی آن روزهای قبل انقلاب و نشست‌های سیاسی هم بوده است.
این اثر معماری ارزشمند در سال ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۲۰۵۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید اما پس از چندی از فهرست آثار ملی خارج شد و در خطر تخریب قرار گرفت اما در سال ۱۳۹۴ توسط سازمان زیباسازی شهر تهران خریداری شد.
این خانه - باغ زیبا متعلق به امین‌السلطان، صدراعظم دوره ناصرالدین شاه، مظفرالدین شاه و محمد علی شاه قاجار بوده است، که پس از کشته شدن او، توسط «حاج رحیم اتحادیه» خریداری شد.
در سال ۱۲۶۱ خورشیدی، هنگامی که باغ بزرگ لاله‌زار برای ساخت خیابانی به همین نام بخش‌بندی و فروخته شد، بخشی از آن به میرزا ابراهیم خان، پدر علی‌اصغرخان اتابک (امین‌السلطان) رسید و با مرگ ابراهیم خان، پسرش بخش‌های دیگری از زمین‌های مجاور را خرید و به آن افزود.
در این خانه بسیاری از تصمیمات مهم سیاسی آن دوران گرفته می‌شده است. مساحت این خانه باغ در زمان قاجار بیشتر از حال حاضر بوده و ساختمان‌های آن به مرور زمان تخریب شده است.
این باغ در دوران صدراعظمی میرزا احمد خان اتابک میزبان دیدارهای سرنوشت سازی بوده است. بسیاری از شخصیت‌های انقلابی و سیاسی دوران مشروطه این خانه را پناهگاه خود می‌دانستند. ناصرالدین شاه قاجار نیز به این خانه رفت و آمد کرده و ملاقات‌هایی در این عمارت داشته است.
نوادگان امین‌السلطان در دوره‌های بعد، زمین پدری را تفکیک کردند و فروختند. سینما جهان، سینما شهرزاد، یک پارکینگ و یک مجتمع تجاری در بخشی از همین زمین‌ها ساخته شده است.
رحیم اتحادیه نیز در سال ۱۲۹۵ شمسی این زمین را از وارثان امین‌السلطان خرید و با تفکیک آن به ۳۰ سهم، آن را میان فرزندان خود تقسیم کرد. این خانه در دهه ۵۰ لوکیشن سریال معروف «دایی جان ناپلئون» ساخته ناصر تقوایی بود و به همین نام نیز معروف شد. خانه دایی جان ناپلئون تنها قطعه بازمانده از باغ‌های لاله‌زار است.
نظر شما